Bệnh Marek trong gia cầm là một trong những bệnh nguy hiểm và phổ biến được gây ra bởi virus herpes, có khả năng ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của đàn gà. Việc phòng chống và điều trị bệnh Marek đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe và tăng năng suất chăn nuôi gia cầm. Trong bài viết này, I9bet sẽ tìm hiểu về nguyên nhân, triệu chứng, cũng như các phương pháp hiệu quả để phòng chống và điều trị bệnh Marek trong gia cầm.
Tìm hiểu về căn bệnh Marek ở loài gà
Bệnh Marek, còn được biết đến với cái tên teo chân gà, ung thư gà hoặc hội chứng khối u, đã xuất hiện tại Việt Nam kể từ năm 1978 và do virus Herpes type B gây ra. Bệnh này có thể lây lan thông qua đường hô hấp và tiêu hóa, trong khi các vảy da và lông gà nhiễm bệnh Marek có thể trở thành nguồn lây nhiễm trong thời gian hơn một năm.
Gà con thường dễ bị nhiễm bệnh hơn, và sau khi nhiễm virus, gà sẽ có thời gian ủ bệnh kéo dài từ khoảng 28 ngày trở lên và thường là hai tháng. Tỷ lệ tử vong trong đàn gà mắc bệnh Marek có thể lên tới 60-70%. Đáng tiếc là cho đến nay vẫn chưa có thuốc điều trị chính thức cho bệnh Marek, do đó việc nhận biết bệnh và thực hiện các biện pháp phòng chống là vô cùng quan trọng.
Căn bệnh Marek ở loài gà lây lan như thế nào?
Xem Thêm>>> Tìm hiểu về bệnh đậu gà: Nguyên nhân, triệu chứng và các cách điều trị
Virus Marek tồn tại trong vùng da lông của gà và có khả năng lan truyền nhanh chóng trong đàn. Khi một con gà bị nhiễm virus, chỉ mất 14 ngày, những con gà con khác trong đàn cũng có thể bị lây nhiễm. Virus Marek có thể tồn tại trong môi trường ở nhiệt độ 20-25 độ C trong một khoảng thời gian dài, và ở 4 độ C trong vòng một năm.
Khi xâm nhập vào đàn gà, virus Marek có khả năng lây lan nhanh chóng giữa những con gia cầm chưa được tiêm phòng. Những con gà đã nhiễm bệnh sẽ tiếp tục mang virus và trở thành nguồn lây bệnh trong thời gian dài, trong khi virus có thể lan truyền từ xa ở trong không khí.
Bệnh Marek được lây trực tiếp từ con gà bị nhiễm bệnh sang con gà khỏe qua đường hô hấp, cũng như lây truyền gián tiếp qua thức ăn, nước uống, dụng cụ chăn nuôi và cơ sở ấp trứng chứa virus. Tuy nhiên, bệnh Marek không thể lây qua bằng phôi.
Triệu chứng biểu hiện khi gà mắc phải căn bệnh Marek
Thể cấp tính trong căn bệnh Marek
Thường xảy ra chủ yếu ở con gà từ 4 cho đến 8 tuần tuổi và có thể xảy ra sớm hơn dự kiến. Tuy hiếm gặp nhưng khi có triệu chứng rõ ràng thì bệnh thường sẽ dẫn đến tỷ lệ chết rất cao, đôi khi có thể lên đến 20-30%. Gà bị bệnh thường có dấu hiệu bất lực và yếu đi trước khi qua đời, bao gồm mất súc vật hay phân dạng lỏng và giảm đi khả năng đẻ trứng, khó khăn trong di chuyển, và cũng có thể bại liệt hoặc sã cánh một bên do bị viêm dây thần kinh vận động ở gà.
Thể mãn tính trong căn bệnh Marek
Xuất hiện trong gia cầm từ 4 đến 8 tháng tuổi, bệnh trên ảnh hưởng đến hệ thần kinh và mắt.
- Hệ thần kinh: Gà bị ảnh hưởng bởi căn bệnh sẽ gặp khó khăn trong việc di chuyển và dần dần trở nên tê liệt, cuối cùng là hoàn toàn tê liệt. Đuôi của gà có thể bị xụ rủ xuống hoặc nghiêng về một phía, trong khi cánh của gà sẽ bị lơ mơ xuống một hoặc cả hai bên.
- Bệnh viêm mắt: Trong nhiều trường hợp, gà bị bệnh sẽ mắc phải viêm mắt. Bệnh Marek bắt đầu với việc mắt gà bị viêm nhẹ. Gà trở nên nhạy cảm với ánh sáng, mắt chảy nước. Dần dần, viêm lan rộng sang kết mạc và sau đó đến giác mạc. Mắt sẽ có mủ trắng bám ở góc mắt, tầm nhìn suy giảm dần và gà có thể không nhận ra thức ăn. Cuối cùng, căn bệnh có thể dẫn đến mất thị lực hoàn toàn.
Cách phòng và trị căn bệnh Marek ở loài gà hiệu quả
Trước khi có dịch Marek
- Yêu cầu tiêm vắc xin phòng bệnh Marek cho gà con trong ngày đầu sau khi sinh.
- Thực hiện nghiêm các biện pháp vệ sinh chăm sóc và nuôi dưỡng để ngăn chặn sự lây lan của bệnh Marek trong chuồng nuôi. Hàng ngày, cần quét dọn, thu gom lông và đốt cháy để loại bỏ vi rút có thể tồn tại trong lông.
- Đối với các trang trại chăn nuôi công nghiệp, cần có khu riêng để nuôi gà mái đẻ và khu nuôi gà con. Quy tắc nhập – xuất (gà được đưa vào và xuất ra cùng một lúc) phải được tuân thủ tuyệt đối.
- Sau khi gà được chuyển đi, chuồng trại cần được làm sạch toàn bộ, cùng với dụng cụ và môi trường chăn nuôi, bằng cách sử dụng các loại thuốc khử trùng và để chuồng trống ít nhất 1 tháng. Đối với những đàn gà đã mắc bệnh trước đó, chuồng trại cần được để trống ít nhất 3 tháng và tiến hành vệ sinh và khử trùng định kỳ.
- Áp dụng các biện pháp an toàn sinh học trong quá trình chăn nuôi, không nên nuôi chung gà lớn và gà con.
Khi có bệnh Marek xảy ra
- Phát hiện sớm là việc giám sát quan trọng.
- Để ngăn chặn sự lây lan bệnh, không nên di chuyển gà từ những đàn bị nhiễm ra bên ngoài.
- Cần tiêu hủy toàn bộ đàn gà bị nhiễm bằng cách đốt cháy và sau đó chôn vùi, cùng với việc xử lý các chất thải còn lại (như phân, rác v.v.).
- Hãy duy trì vệ sinh và khử trùng chuồng gà định kỳ từ 1 đến 2 lần mỗi tuần, sau đó sử dụng thuốc khử trùng BETADINE.
Kết luận
Bệnh Marek ở gà là một căn bệnh nguy hiểm và hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Tuy nhiên, việc thực hiện các biện pháp phòng bệnh như tiêm vắc xin phòng bệnh Marek cho gà con, thực hiện nghiêm ngặt những biện pháp vệ sinh phòng ngừa bệnh thú y và chăn nuôi một cách an toàn sinh học, giám sát cũng như cách ly đàn gà khi bị mắc bệnh là những phương pháp hiệu quả để ngăn chặn và kiểm soát bệnh Marek trong khu vực nuôi gà.
